مرمت چهار طاقی‌های ساسانی

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، مصطفی موسوی سرپرست هیأت مطالعه و مرمت چهار طاقی تل جنگی فراشبند ،کاوش باستان شناسی در این چهار طاقی را از چند وجه حائز اهمیت و ضروری دانست وافزود: از جمله این موارد به سرانجام رساندن مطالعات، پیرامون ساختار چهارطاقی‌ها و آتشکده‌های ساسانی بوده است.

او تصریح کرد : زیرا که این چهار طاقی از جمله محدود چهار طاقی هایی است که کماکان بیشتر ساختار‌های آن باقی مانده است.
به گفته این باستان شناس، از سویی وضعیت کنونی جرزها به خصوص جرز‌های دالان طواف تا حدود زیادی سست و دچار رانش شده و بیشتر این عوامل به خاطر انباشت آوار‌های سقف و فضولات حیوانی است که به خصوص در محل گنبد خانه قرار دارد.

موسوی افزود :این آوار با احتساب انباشت‌های باستان شناختی به حدود دو و نیم متر می‌رسد.

سرپرست هیأت مطالعه و مرمت چهار طاقی تل جنگی فراشبند در توضیح موارد دیگر خاطر نشان ساخت که متاسفانه بارندگی‌های فصلی باعث جذب رطوبت در جرز‌ها شده که تخریب و سست شدن پایه‌های بنا را به همراه داشته، امری که خسارت جبران ناپذیری را متوجه کالبد اثر کرده است.

او افزود: از این رو برداشت این انباشت‌ها بسیار لازم و ضروری استتا هم مرمت‌های اضطراری در پایه جرز‌ها صورت گرفته و هم ساماندهی محوطه برای رفع خطر از بنا و تهیه طرح مرمت امکان پذیر باشد.

این باستان شناس خاطر نشان ساخت که طرح مرمت چهار طاقی تل جنگی از محل اعتبارت 2درصد نفت و گاز و با همت فرمانداری شهرستان به انجام می‌رسد.

به گفته او ،عملیات نما سازی جداره‌های بیرونی که در گذشته بر اثر تخریب عوامل انسانی از بین رفته بود، دوخت و دوز ترک‌های موجود، تثبیت جرز‌های سست و وارفته، اجرای طاق و بندکشی سنگها، بند کشی ترک‌های موجود در دیواره‌ها به منظور جلوگیری از نفوذآبو آب بندی کردن جرز‌ها برایجلو گیری از فرسایش و تخریب کمتر در دستور کار بود که تا کنون با پیشرفت 90 درصدی در حال انجام است.

موسوی در گفت و گو با خبرنگار سایت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری (richt.ir)تصریح کرد :دوران چهار صد ساله حکومت ساسانی یکی از شکوفا ترین دوره‌های فرهنگ، هنری ایران است که پنجره‌های بسیاری را در زمینه‌های تاریخ باستان شناسی و معماری پیش روی علاقمندان گشوده است.

وی افزود:همانطور که می‌دانیم ساسانیان شهرت عظیمی در معماری و شهر سازی داشته اند به طوری که یکی از شاخص ترین عناصر به جا مانده از این سلسله بعد از قریب هزار و هفتصد سال بناهایی است که از آن دوران به جای مانده.

او خاطر نشان ساخت که مهمترین نمود‌های معماری ساسانیان را می‌توان در بناهای ،کاخ ها، شهر‌ها و بناهای مذهبی این دوران از جمله آتشکده‌ها (چهار طاقی‌ها ) مورد مطالعه قرار داد.

وی افزود: اردشیر بابکان که خود موبد آتشکده استخر بود بعد از رسیدن به حکومت نیز کماکان عنوان موبد شاه را به همراء داشت و دین زردشتی را به عنوان مذهب رسمی کشور اعلام کرد و مقر حکومتی خود را شهر گور قرار داد.

به گفته موسوی شهر گور یا فیروزآباد در مسیر راه شاهی که استخر را به تیسفون میرساند، منطقه ای ویژه استکه حتی با تغییر پایتخت از شهر گور به بیشاپور و تیسفون کماکان اهمیت خود را به عنوان یکی از خاستگاه‌های مهم ساسانی حفظ می‌کند.

موسوی افزود: مناطقی که امروز میان این دو پایتخت اولیه ساسانی قرار دارد در واقع یکی از مهمترین مناطق مستعد مطالعات باستانشناختی در دوران ساسانی است، مناطقی مانند فراشبند که به تازگی از فیروز آباد جدا و به عنوان یک شهرستان جدا گانه شناخته شده و دیگری منطقه گره که به عنوان یکی از منزلگا‌های مهم تاریخی همیشه مورد توجه بوده است.

این باستان شناس اظهار داشت: در مورد فراشبند که مورد بحث حاضر استو از آن به عنوانپایتخت چهار طاقی‌های ساسانی می‌توان یاد کرد این نکته قابل توجه است که این منطقه درست بر سر دوراهی بودهکه فیروزآباد را به سیراف و بیشاپور متصل می‌کرده است.

به گفته موسوی این شهرستان با داشتن بقایای بیش از ده چهارطاقی سالم، نیمه سالم و یا ویران دارای پتانسیل عظیم مطالعاتی در حوزه مذهب و کشف شهود جدید برای رونمایی از تمامی جوانب مذهبی دوران ساسانی است.
او افزود: چهار طاقی تل جنگی یکی از آن ده‌ها چهار طاقی است که با وجود تعرضات انسانی و طبیعی بسیاری که به کالبد و حریم آن وارد شده کماکان سرپا باقی مانده است.